Bu küçük kıyı topluluğundaki köylüler ıslak çimenlerin üzerine dizildiler, mikrofona eğildiler ve kalabalıktan biri “Doğruyu konuş!” diye bağırırken şikayetlerini paylaştılar.
Ve böylece yaptılar. Birer birer kütüphane, sokak lambaları, okul otobüsleri, evler, bakkal, güvenilir elektrik, daha geniş yollar ve daha iyi köprüler istediler.
Guyana’nın en fakir topluluklarından biri olan Ann’s Grove’da yaşayan 70 yaşındaki Evadne Pellew-Fomundam, ülkenin başbakanına ve insanların endişelerini dinlemek ve partilerini güçlendirmek için toplantıyı düzenleyen diğer yetkililere “Lütfen bize yardım edin” dedi. Belediye seçimleri öncesi görüntü.
Katar, Amerika Birleşik Devletleri, Meksika ve Norveç’in önüne geçerek dünyanın dördüncü en büyük açık deniz petrol üreticisi olmaya hazırlanan bu Güney Amerika ülkesinde ihtiyaç listesi uzun. Petrol patlaması, büyük ölçüde yoksullaşan bu ulus için milyarlarca dolar üretecek. Ayrıca, siyasetin etnik hatlar arasında keskin bir şekilde bölündüğü bir yerde servetin nasıl harcanması gerektiği konusunda şiddetli kavgaları ateşleyeceği de kesin: Nüfusun %29’u Afrika kökenli ve %40’ı Doğu Hindistan kökenli, Guyana’ya getirilen sözleşmeli hizmetlilerden. kölelik kaldırıldı.
Zengin bir Karayip kültürüne sahip olan ve bir zamanlar “Batı Hint Adaları’nın Venedik’i” olarak anılan bu ülkede değişim şimdiden görülüyor. Guyana, çapraz kanallarla çevrili ve artık “Windsor Estates” gibi adlara sahip kapalı sitelerle bir arada var olan “Şimdi ya da Asla” ve “Özgür ve Kolay” olarak adlandırılan köylerle bezenmiştir. Başkent Georgetown’da cam, çelik ve betondan yapılmış binalar, yavaş yavaş çürümeye yüz tutan kepenkli pencereleri olan kolonyal dönemden kalma ahşap yapıların üzerinde yükseliyor. yabancı işçiler Guyana’nın tüketim profilini değiştirirken, hükümet yerel sosisleri üretmesi için bir Avrupalı şirketi tuttu.
Şimdiye kadar 1,6 milyar dolarlık petrol geliri elde eden hükümet, 12 hastane, yedi otel, çok sayıda okul, iki ana otoyol, ilk derin su limanı ve 1,9 milyar dolarlık gazdan enerjiye proje dahil olmak üzere altyapı projeleri başlattı. Başkan Yardımcısı Bharrat Jagdeo, Associated Press’e Guyana’nın enerji üretimini iki katına çıkaracağını ve yüksek elektrik faturalarını yarıya indireceğini söyledi.
Ve projeler istihdam yaratırken, Guyanalıların doğrudan petrol endüstrisinde çalışması nadirdir. Okyanus tabanının derinliklerine inme işi oldukça teknik ve ülke böyle bir eğitim vermiyor.
Uzmanlar, Guyana’nın servet akışını idare edecek uzmanlık ve yasal ve düzenleyici çerçeveden yoksun olduğundan endişeleniyor. Demokratik kurumları zayıflatabileceğini ve ülkeyi, siyasi ve ekonomik kaosa sürüklenen komşu Venezuela gibi bir yola sokabileceğini söylüyorlar.
Ülkenin derin etnik rekabetini kabul eden bir USAID raporuna göre, “Guyana’nın siyasi istikrarsızlığı, yeni geliri yönetme ve mali faydaları adil bir şekilde dağıtma planı olmadan ülkenin yeni elde ettiği zenginliğe hazırlıksız olduğuna dair endişeleri artırıyor.”
ExxonMobil liderliğindeki bir konsorsiyum, büyük altın, elmas ve boksit rezervlerine rağmen Güney Amerika’nın en fakir ülkelerinden biri olan Guyana’nın 100 mil (190 kilometre) açığında Mayıs 2015’te ilk büyük petrol yataklarını keşfetti. Nüfusun %40’ından fazlası, üretimin Aralık 2019’da başladığı günde 5,50 doların altında yaşıyordu ve günde yaklaşık 380.000 varilin 2027’de 1,2 milyona çıkması bekleniyor.
Guyana kıyılarında bir düzineden fazla petrol bloğunun değeri 41 milyar dolar. USAID’e göre, yakınlarda bulunan ek petrol yataklarıyla birleştiğinde, hükümet için yılda tahmini 10 milyar dolar üretecek. Norveç merkezli bağımsız bir enerji danışmanı olan Rystad Energy, bu rakamın 2040 yılına kadar 157 milyar dolara sıçramasının beklendiğini söyledi.
Nüfusun %55’inden fazlasının yurt dışında yaşamasıyla dünyanın en yüksek göç oranlarından birine sahip olan Guyana, şu anda kişi başına düşen petrolün dünyanın en büyük paylarından birine sahip olduğunu iddia ediyor. Dünya Bankası raporuna göre, dünyanın en hızlı büyüyen ekonomilerinden birine sahip olması da bekleniyor.
Dönüşüm, ülkesinde gördüğü değişikliklerden cesaret alarak eşi ve dört kızıyla birlikte geçen Temmuz ayında Trinidad’dan ayrılan 50 yaşındaki kuyumcu Andrew Rampersaud gibi Guyanalıları geri çekti.
Günde yaklaşık 20 çift küpe ve dört kolye yapıyor, çoğu Guyana altınıyla ama asıl farkı emlak sektöründe fark etti. Rampersaud’un yedi kiralık birimi var ve petrol keşfinden önce her ay bir sorgu alırdı.
Şimdi günde 3-4 kişi arıyor. Guyana Emlak Derneği’ne göre, iki yatak odalı bir dairenin şu anda 900 $’a mal olduğu ve 2010’daki fiyatın üç katına çıktığı bir ülkede, öncekinden farklı olarak her zaman zamanında ödeme yapıyorlar.
Ancak Ann’s Grove’da yaşayanlar da dahil olmak üzere birçok Guyanalı, topluluklarının bu zenginliğin bir kısmını görüp görmeyeceğini merak ediyor. Burada meleyen keçiler, köyün tek bir araba veya ara sıra at arabası için yeterince geniş olan ana yolunda ağır ağır ilerliyor. Köpekler çinko çatılı ahşap evlerin içinden fırlıyor ve satıcıların bir zamanlar meyve ve sebze sattığı tek pazar yeri artık derme çatma bir genelev.
Bir açık hava salonunda saçlarına parlak pembe uzantılar örerken konuşan 36 yaşındaki üç çocuk annesi Felasha Duncan, “Sondaj başladığından beri daha iyi bir hayat bekliyordum,” dedi.
Yolun aşağısında, 31 yaşındaki Ron Collins cüruf blokları yapmakla meşguldü ve geçtiğimiz Cumartesi sabahı yetkililerle yapılan toplantıya katılma zahmetine girmediğini söyledi.
“Hiç mantıklı değil,” dedi küreğine yaslanarak.
Yeni otoyollardan birinin inşasına yardım eden ve üç ay önce bir elektrikçi olarak kazandığının iki katını kazanan Shaquiel Pereira gibi insanları istihdam eden devam eden projelerden köyünün fayda sağlayacağına inanmıyor. 25 yaşındaki geçen ay batı Guyana’da arazi satın aldı ve şimdi ilk evini inşa etmek ve yeni bir araba almak için para biriktiriyor.
“Umutlu hissediyorum,” dedi arabasından yeni otoyola göz atarken ve bir saatlik eve gitmeden önce duraksadı.
Patronu mühendis Arif Hafeez, insanların kamu ücret artışları yoluyla petrol parasını doğrudan ceplerinde görmese de, inşaat projelerinin istihdam yarattığını ve yeni yolların ekonomiyi canlandıracağını söyledi.
Gülerek, “Dubai gibi görüneceğini söylüyorlar ama onu bilmiyorum” dedi.
Guyana Üniversitesi’ndeki bir iş fuarında öğrenciler petrol şirketleri, destek ve hizmet firmaları ve tarım gruplarıyla tanışırken heyecan ve merak havasındaydı.
Öğrencileri karşılayan, eski bir hastane santral operatörü ve büyük petrol şirketlerinin başkan yardımcıları için ulaşım gibi hizmetler sağlayan bir şirkete katılan yerel bir hanın yöneticisi olan 43 yaşındaki Sherry Thompson idi.
Thompson, “Hayatımın hiçbir yere gitmediğini hissettim ve kendim için bir gelecek istedim,” dedi.
Onunki gibi işler bollaştı, ancak doğrudan petrol endüstrisinde çalışan Guyanalı bulmak nadirdir.
47 yaşındaki Richie Bachan istisnalar arasında. Eski bir inşaat işçisi olarak, biraz ek eğitim alarak, iki yıl önce açık deniz petrol endüstrisinde bir dolambaçlı olarak çalışmaya, ekipmanları monte etmeye ve onarmaya başlayacak temele sahipti. Maaşı üç katına çıktı ve ailesi bundan faydalandı: “Daha iyi yiyoruz. Daha iyi giyiniriz. Faturalarımıza yetişebiliriz.”
Ancak, yarattıkları altyapı projeleri ve istihdam listesinin ötesinde, uzmanlar, bu beklenmedik büyük kazancın Guyana’yı alt edebileceği konusunda uyarıyor.
New York’taki Skidmore College’da siyaset bilimi profesörü olan Lucas Perelló, “Ülke, petrolün ani keşfine hazırlanmıyor ve hazırlıklı değildi” dedi.
2015’teki petrol keşfinden üç yıl sonra, iki ana partinin hakim olduğu Guyana’da siyasi bir kriz patlak verdi: Hint-Guyana Halk İlerici Partisi ve diğer partilerle koalisyon oluşturan Afro-Guyana Halkı Ulusal Kongresi.
Bu koalisyon, 2018’de tek bir oyla onaylanan bir gensoru önergesinin yerini 2020’de erken genel seçimlere bırakmasının ardından feshedildi. Bunlar, Hint-Guyana Halkın İlerleme Partisi’nin mahkemede hâlâ tartışılan bir yarışta bir sandalye kazandığını gördü.
“2020 seçimleri bu yüzden çok önemliydi. Herkes neyin tehlikede olduğunu biliyordu,” dedi Perelló.
USAID raporu, önceki yönetimi yatırımcılarla müzakerelerde ve petrol anlaşmalarında şeffaflık eksikliğiyle suçlayarak, “muazzam para akışının yolsuzluğa birçok yol açtığını” ekledi.
Associated Press, Başbakan Mark Phillips’e yolsuzlukla ilgili endişeleri sorduğunda, basın görevlileri, partisinin sıfır tolerans politikası olduğunu söyleyerek röportajı bitirmeye çalıştı: “Yolsuzluğun olduğu her yerde, kökünü kazımaya kararlıyız.”
Guyana, anlaşmayı 2016 yılında Hess Corporation ve Çin’in CNOOC şirketini içeren ExxonMobil konsorsiyumu ile imzaladı, ancak sözleşmenin derhal serbest bırakılması taleplerine rağmen 2017 yılına kadar kamuoyuna açıklamadı.
Rystad Energy’ye göre sözleşme, Brezilya’nın %61 ve ABD’nin %40 elde ettiği diğer anlaşmalara kıyasla Guyana’nın kârın %50’sini alacağını öngörüyor. Ancak birçok kişi Guyana’nın yalnızca %2 telif hakkı kazanacağını eleştirdi, Jagdeo’nun söylediğine göre mevcut hükümet gelecekteki anlaşmalar için bu oranı %10’a çıkarmaya çalışacak.
Ohio merkezli Enerji Ekonomisi ve Mali Analiz Enstitüsü’nün bir raporuna göre, “Sözleşme önceden yüklenmiş, tek taraflı ve vergi, hizmetten çıkarma ve petrol şirketlerinin lehine olan diğer boşluklarla dolu.”
Anlaşmayı imzalayan koalisyonun bir parçası olan muhalefetteki Ulusal Halk Kongresi’nin lideri Aubrey Norton, AP’ye hatalar yaptığını söyledi: “Bundan hiç şüphem yok. Bu nedenle, ileriye dönük olarak bu hataları düzeltmeliyiz.”
AP, Guyana’daki anlaşmayı nasıl ele aldığı ve yerel topluluklara nasıl yardımcı olacağı hakkında yorum yapmak için ExxonMobil’e ulaştı. ExxonMobil’in Guyana’daki en üst düzey yetkilisi, şirket sözcüsü Meghan Macdonald aracılığıyla bir röportaj yapmayı kabul etti. Ancak Macdonald defalarca iptal etti ve şirket AP’ye başka bir yorumda bulunmadı.
Norton, mevcut hükümetin insanları geliştirmek yerine altyapı oluşturmaya odaklanmasından endişe duyduğunu belirterek, petrol zenginliğinin Guyana’daki etnik bölünmeleri yoğunlaştıracağından ve başka sorunlar yaratacağından endişe duyduğunu da sözlerine ekledi: “Zenginlerin daha zengin, fakirlerin daha fakir hale gelmesiyle sonuçlanacak ”
Bir zamanlar cumhurbaşkanı olarak görev yapan başkan yardımcısı Jagdeo, AP’ye partisinin, maliye bakanıyla birlikte fonu denetlemek için bağımsız bir gözlemci ve bir yönetim kurulu atanması da dahil olmak üzere, yolsuzluğu önlemek için güvencelerle petrol gelirleri için özel bir fon oluşturduğunu söyledi. .
Fonların nasıl kullanılacağına karar vermek için parlamento onayına da ihtiyaç olduğunu söyleyen yetkili, petrol gelirlerinin şu anda Guyana’nın bütçesinin yalnızca üçte birini oluşturduğunu ve daha sonra maaş artışlarının olabileceğini de sözlerine ekledi: para.”
Diğer ülkelerin yaptığı hataları gördük” dedi. “Tedbirli olmalıyız.”
Petrol patlamasına rağmen, maaşlar düzleşirken şeker, portakal, yemeklik yağ, biber ve muz gibi ürünlerin fiyatlarının iki kattan fazla artmasıyla yaşam maliyeti yükseldikçe, bazıları için yoksulluk derinleşiyor.
Georgetown ve diğer bölgelerde büyük, ağır hizmet tipi plastik poşetler satarak ayda 100 dolar kazanan ve her gün yaklaşık 40 pound ağırlık çeken Samuel Arthur gibi pek çoğu hâlâ geçiniyor.
Petrol patlaması hakkında “Yaşadığımız tek şey vaatler” dedi. “Bunu yapmak zorundayım çünkü hayatta kalmak için başka yolum yok.”
Ann’s Grove’daki birçok kişinin aşina olduğu türden bir ihtiyaç.
Mahalle sakinleri ve yetkililer arasındaki görüşme sona erdiğinde, başbakan taleplerin çoğunun yerine getirileceğine dair söz verdi.
Sakin Clyde Wickham, “Sözünüzü dört gözle bekliyorum,” dedi. Yetkililer başlarını salladılar ve Ann’s Grove’a nasıl yardım edeceklerine dair daha fazla ayrıntıyla geri döneceklerine söz verdiler.
Umutlu vatandaşlar alkışladı. Wickham gibi, birçoğu da hükümetin sözünü tutması için çalışacaklarını söylüyor.