Çip krizi, lojistik ve arz sorunu, keza sıfır araç pazarını, hem de ikinci el piyasasını negatif yönde etkiledi. Sıfır araçta yaşanan çip krizi sebebiyle ikinci elde rağbet oluşurken, fiyatlar ise yükselmeye devam ediyor. Yalnızca çip krizi değil, millet dilinde “ayaklı galericiler” olarak anılan kişiler de keza galericilerin ayrıca de araç alacak şahısların müşterek sorunu oldu. Ödenti kaydı olmadan kendilerini “galericiyim” olarak tanıtan kişilerin, fiyatları kendi kar paylarına tarafından belirlediği, ikinci el araç fiyatlarının da yükselmesine sebep oldukları öğrenildi.
“DIŞARIDAN AL SAT YAPANLAR FİYATLARI YÜKSELTTİ”
İkinci el piyasasının çip krizinden olumsuz yönde etkilendiğini kaydeden İzmit Oto Galericiler Sitesi Kooperatifi yöneticilerinden Tamer Ertuğ, fiyatların iki ayda yüzde yüzde 20 artış yaşadığını kaydetti. Çip krizinin yanı sıra, aidat kaydı olmadan al sat yapan şahısların fiyatların yükselmesine sebep olduğunu gösteren Ertuğ, “Vaktiyle 1 kişi fiyat veriyordu, acilen 10 birey fiyat veriyor. Vergilendirme yapmadan, bizim işimizi ticaret haline getiren halk müziği var. Ticaret müdürlükleri lütfen bu konuda bizlere asistan olsun. Örneğin ben hafta sonu da dahil aralıksız Notere gidiyorum. Noterde al sat yapan kişiler görüyorum. Önceden Kocaeli’de yer alan tüm esnaf arkadaşlarımızı tanırdık, derhal bu araç satım işini yapan arkadaşların hiçbirini tanımıyorum. Bizim işimizi vergilendirmeden yapıyorlar, sistemli olarak piyasadaki fiyatlar da yükseliyor” dedi.
“ONLAR YÜZÜNDEN İŞİMİZ SEKTEYE UĞRUYOR”
Kısa sürede pozitif vasıta satan şahısların, oto pazarındaki esnafı mağdur ettiğine uyarı çeken Ertuğ, “Emeklisi, kasabı, bakkalı, berberi bile bu işi yapıyor. Bu konuda yetkililer bize takviye etmeli. 33 yıldır bu işi yapıyorum, bizler kendimizi bu mesleğe adadık. Alana da, satana da asistan olmaya çalışıyoruz. Lakin vergilendirme bizim işimizi yapıp, hileli gelir elde ediyorlar. İşimiz bu kişiler yüzünden sekteye uğruyor” diye konuştu.
“İKİNCİ EL FİYATLARI, SIFIR ARAÇ FİYATLARINDAN DAHA YÜKSEK”
Türkiye’de sıfır araçların satılmadığını ifade eden Ertuğ, “Mesela sıradan bir aracın değeri 250 bin TL lakin ikinci elde fiyatı yüzde 25 daha fazla satılmaya çalışılıyor. Sadece çip krizi fiyatları yükseltmiyor. Bizim sektörümüz için geçerli olan bir kanun vardı. Ticari belgesi olmayan kişiler bu işi yapamayacaktı. Lakin maalesef bu kanun ertelendi. Bir an önce bu kanunun çıkmasını istiyoruz. Herkes bu işi yapıyor, cümbür cemaat fiyat veriyor. Ben cumartesi ve pazar günü noter kapılarını tek tek geziyorum. Tanıdığım bir tane esnaf göremiyorum, olanların tümü kişisel. Kendi arasında satış yapsalar amenna ama “ben galericiyim” deyip bu işi yapıyorlar” biçiminde konuştu.
“NOTERLER, DIŞARIDAN BILGIN SATAN KİŞİLERLE DOYMUŞ”
Çip krizi çözüldüğü süre fiyatların da dengeleneceğini dile getiren esnaf Behram Alçekiç ise ikinci el araç fiyatlarının herkesi mağdur ettiğine dikkat çekti. Geçtiğimiz yıl 70 bin TL’ye satılan aracın, bu yıl 150 bin TL’den satışa sunulduğunu belirten Alçekiç, “Esnafın buna dayanma gücü yok. Fiyatların aşırı şekilde artmasının yüzde 90 sebebi, daha sonra devreye giren, dıştan bu işi yapmaya çalışan kişilerdir. Kasabı, bakkalı, berberi, devlet dairesinde çalışanlar da bu işi yapmaya çalışıyor. Stok geniş kitlelere yayıldı, fazla kişi devreye girdi. 7 aydır büyük bir rant laf konusu. 110 bin TL’ye satılan araçların fiyatı 120 bin TL’lere çıkıyor. Esnaf bazında satışlar cılız hatta esnafın e’si yok. Noterler, dışarıdan alım satan kişilerle dolu” ifadelerini kullandı.
“İNTERNET ORTAMI BAŞIMIZIN BELASI OLDU”
30 yıldır galericilik işine emek verdiğini açıklayan Behram Alçekiç ise şu ifadeleri kullandı: “Bizler araç satışı yaptığımız vakit 6 aşamadan geçiyoruz. Ama bazı vatandaşlar, “hem biniyorum keza satıyorum” diyor. Bunu önleme şansınız değil. Eğer bir birey, aldığı arabaları 1 ayda satıyorsa ve bunu aralıksız yapıyorsa bunun sorgulanması gerekiyor. Örneğin piyasada üstteki segment araçlar var. 1 milyon TL’ye, 1 buçuk milyon TL’ye araçlar satılıyor. Bu konuya en kısa zamanda el atılması lüzumlu. diğer taraftan internet başımızın belası oldu. İnsanlar internetten araç satıyor. Örneğin Ankara’dan, İstanbul’dan araç saptama ediyoruz, yola çıkıyoruz. Öncesinde şehre gitmeden iletişim kurduğumuz kişileri expertize yönlendiriyoruz, parasını da veriyoruz. Hiçbir araç doğru çıkmıyor. Kontrolsüz bir vaziyet var. Allah binicinin yardımcısı olun, internet kafaları fazla karıştırdı.”