Çin ve Tayvan arasındaki gerilim her geçen gün azıcık daha tırmanırken ABD Başkanı Joe Biden’ın yaptığı son talimat dünyaya nefret saldı. Biden CNN yayınında Çin’in Tayvan’a girmesi durumunda ABD’nin Tayvan’ı savunup savunmayacağının sorulması üstüne ise “Tabii ama de savunacağız, bu konuda verilmiş sözümüz var” cevabını verdi.
BIDEN’DAN NET YANIT: BUNU YAPMA TAAHHÜDÜMÜZ VAR
Çin’in egemenliğini kabul etmesi için Tayvan üstünde siyasi ve askeri baskısını artırdığı, bir askeri müdahale olması durumunda ABD’nin Tayvan’a destek vermeye hazır olup olmadığı yönündeki soruyu Biden, “Evet, bunu yapma taahhüdümüz var” ifadeleriyle yanıtladı.
DİKKAT ÇEKEN ANLAŞMA
ABD’nin 1979 yılında yürürlüğe giren ‘Tayvan’la ilişkiler Anlaşması’ Biden’ın yaptığı açıklamaların ardında yatan bahane olarak görülüyor. Bu anlaşma ABD’nin dobra dobra Tayvan’a askeri takviye tedarik edeceğini göze çarpan etmese de Biden yönetimi sık sık Tayvan’a olan taahhüdünün ‘kaya gibi sağlam’ olduğunu vurguluyor.
Anlaşmada ABD’nin Tayvan’a zorunlu görülmesi ve gereksinim olması durumunda kendine yetebilecek savunma desteği sağlayacağını dikkat çekici ediyor.
HAVA SAHASI İHLALİ İKİ ÜLKE ARASINDAKİ GERİLİMİ ARTIRDI
Tayvan ve Çin arasındaki gerilim Çin’in son bir ay içinde Tayvan hava sahasını (ADIZ) 150’den artı savaş uçağı havalandırarak defalarca ihlal etmesiyle tırmandı. Pekin yönetimi 24 milyon nüfuslu Tayvan’ın Çin toprağı olduğunu kabul ederken Taipei yönetimi ise 1949 yılından beri bağımsızlığını duyuru etmiş durumda ve 15 ülkeyle diplomatik ilişkilerini yürütmeye devam ediyor. Tayvan’ın en büyük müttefiki ise yıllardır ABD.
ÇİN’DEN MİSİLLEME İDDİASI
ABD, Çin’in hava sahası ihlallerini ve Tayvan’ı topraklarına baştan katma iddiasını şiddetle eleştirirken Pekin de ABD’yi kendi iç işlerine karışmakla suçluyor. Çin’in gelişen hava sahası ihlalleri de ABD-Tayvan aralarında artan bir şekilde ‘samimileşen’ ilişkilere misilleme olarak görülüyor.
Çin’in hipersonik füze denemeleri hakkında da fikri sorulan Biden “Sorun Çin’in daha kaslı ışık halkası gelip gelmeyeceği değil. Sorun bu güce eriştiklerinde ciddi bir kusur yapmaya yeltenip yeltenmeyecekleri” ifadesini kullandı. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile çoğunlukla görüştüğünü vurgulayan Biden, “Çin ile soğuk savaş ardından değiliz.” diye konuştu. Fakat Biden bu sözlerinden daha sonra “Çin’in geri adım atmayacağımızı anlamasını istiyoruz. Bu konudaki görüşümüz sabittir.” dedi.
